NHG-Behandelrichtlijn
1.0
april 2017
april 2017
A. Algemeen
Inleiding
Naar Samenvatting ›Achtergronden
Naar Samenvatting ›Begrippen
Naar Samenvatting ›Hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Primaire hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Secundaire hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Lokale hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Gegeneraliseerde hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Epidemiologie
Naar Samenvatting ›Etiologie en pathofysiologie
Naar Samenvatting ›Apocriene zweetklieren
Naar Samenvatting ›Eccriene zweetklieren
Naar Samenvatting ›Primaire hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Secundaire hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Mogelijke oorzaken van gegeneraliseerd transpireren
Naar Samenvatting ›Mogelijke oorzaken van lokaal transpireren
Naar Samenvatting ›Nachtzweten
Naar Samenvatting ›Klinisch beeld en beloop
Naar Samenvatting ›Klachten
Naar Samenvatting ›Complicaties
Naar Samenvatting ›Richtlijnen diagnostiek
Naar Samenvatting ›Anamnese
Naar Samenvatting ›Gegeneraliseerde hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Lichamelijk onderzoek
Naar Samenvatting ›Aanvullend onderzoek
Naar Samenvatting ›Evaluatie
Naar Samenvatting ›Primaire lokale hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Secundaire hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Richtlijnen beleid bij primaire lokale hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Voorlichting en advies
Naar Samenvatting ›Thuisarts
Naar Samenvatting ›Niet-medicamenteuze behandeling
Naar Samenvatting ›Deodorants
Naar Samenvatting ›Medicamenteuze behandeling
Naar Samenvatting ›Aluminiumzouten bij primaire lokale hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Gebruiksinstructie
Naar Samenvatting ›Bij lokale irritatie/branderigheid of jeuk
Naar Samenvatting ›Indien de klachten na 4 weken niet verbeteren
Naar Samenvatting ›Oxybutinine bij primaire lokale hyperhidrose
Naar Samenvatting ›Bijwerkingen
Naar Samenvatting ›Contra-indicaties
Naar Samenvatting ›Voorzorgen
Naar Samenvatting ›Controles
Naar Samenvatting ›Consultatie en verwijzing
Naar Samenvatting ›Kader Overige behandelingen
Naar Samenvatting ›Referenties
- NIVEL. Incidentie- en prevalentiecijfers van gezondheidsproblemen in de Nederlandse huisartsenpraktijk in 2014 (2016). Ga naar bron: NIVEL. Incidentie- en prevalentiecijfers van gezondheidsproblemen in de Nederlandse huisartsenpraktijk in 2014 (2016).
- Strutton DR, Kowalski JW, Glaser DA, Stang PE. US prevalence of hyperhidrose and impact on individuals with axillary hyperhidrose: results from a national survey. J Am Acad Dermatol 2004;51:241-8.
- Augustin M, Radtke MA, Herberger K, Kornek T, Heigel H, Schaefer I. Prevalence and disease burden of hyperhidrose in the adult population. Dermatology 2013;227:10-3.
- IKNL. Landelijke richtlijn zweten (2008). Ga naar bron: IKNL. Landelijke richtlijn zweten (2008).
- Lonsdale-Eccles A, Leonard N, Lawrence C. Axillary hyperhidrose: Eccrine or apocrine? Clin Exp Dermatol 2003;28:2-7.
- Prodigy. Hyperhidrose (2013). Ga naar bron: Prodigy. Hyperhidrose (2013).
- Mold JW, Holtzclaw BJ, McCarthy L. Night sweats: a systematic review of the literature. J Am Board Fam Med 2012;25:878-93.
- Stefaniak T, Tomaszewski KA, Proczko-Markuszewska M, Idestal A, Royton A, Abi-Khalil C. Is subjective hyperhidrose assessment sufficient enough? Prevalence of hyperhidrose among young polish adults. J Dermatol 2013;40:819-23.
- Hornberger J, Grimes K, Naumann M, Glaser DA, Lowe NJ, Naver H, et al. Recognition, diagnosis, and treatment of primary focal hyperhidrose. J Am Acad Dermatol 2004;51:274-86.
- Rayner CR, Ritchie ID, Stark GP. Axillary hyperhidrose, 20% aluminum chloride hexahydrate, and surgery. BMJ 1980;280:1168.
- Goh CL. Aluminum chloride hexahydrate versus palmar hyperhidrose. Evaporimeter assessment. Int J Dermatol 1990;29:368-70.
- Flanagan KH, Glaser DA. An open-label trial of the efficacy of 15% aluminum chloride in 2% salicylic acid gel base in the treatment of moderate-to-severe primary axillary hyperhidrose. J Drugs Dermatol 2009;8:477-80.
- Scholes KT, Crow KD, Ellis JP, Harman RR, Saihan EM. Axillary hyperhidrose treated with alcoholic solution of aluminium chloride hexahydrate. BMJ 1978;2:84-5.
- Ellis H, Scurr JH. Axillary hyperhidrose - topical treatment with aluminium chloride hexahydrate. Postgrad Med J 1979;55:868-9.
- Jensen O, Karlsmark T. Palmoplantar hyperhidrose. Treatment with alcohol solution of aluminium chloride hexahydrate: a simple method of transpiration measurement. Dermatologica 1980;161:133-5.
- Glent-Madsen L, Dahl JC. Axillary hyperhidrose. Local treatment with aluminium-chloride hexahydrate 25% in absolute ethanol with and without supplementary treatment with triethanolamine. Acta Derm Venereol 1988;68:87-9.
- Solish N, Bertucci V, Dansereau A, Hong HC, Lynde C, Lupin M, et al. A comprehensive approach to the recognition, diagnosis, and severity-based treatment of focal hyperhidrose: recommendations of the canadian hyperhidrose advisory committee. Dermatol Surg 2007;33:908-23.
- Lowe NJ, Cliff S, Halford, J. Guidelines for the primary care treatment and referral of focal hyperhidrose. eGuidelines 2003;19:373-7.
- IHS. About hyperhidrose: Condition overview (2012). Ga naar bron: IHS. About hyperhidrose: Condition overview (2012).
- Anonymus. Treatments for excessive armpit sweating. Drug Ther Bull 2005;43:77-80.
- KWF. Deodorant en borstkanker (2016). http://www.kwf.nl/over-kwf/pages/standpunt-kwf-deodorant-en-borstkanker.aspx.
- NVDV. Patiëntenversie richtlijn hyperhidrose (2016). Ga naar bron: NVDV. Patiëntenversie richtlijn hyperhidrose (2016).
- Holzle E, Braun-Falco O. Structural changes in axillary eccrine glands following long-term treatment with aluminium chloride hexahydrate solution. Br J Dermatol 1984;110:399-403.
- Zorginstituut. Aluminiumhydroxychloride. In: Farmacotherapeutisch Kompas (2016). Ga naar bron: Zorginstituut. Aluminiumhydroxychloride. In: Farmacotherapeutisch Kompas (2016).
- KNMP Kennisbank. Informatorium medicamentorum (2016). Ga naar bron: KNMP Kennisbank. Informatorium medicamentorum (2016).
- Schollhammer M, Brenaut E, Menard-Andivot N, Pillette-Delarue M, Zagnoli A, Chassain-Le Lay M, et al. Oxybutynin as a treatment for generalized hyperhidrose: a randomized, placebo-controlled trial. Br J Dermatol 2015;173:1163-8.
- Wolosker N, De Campos JR, Kauffman P, Puech-Leao P. A randomized placebo-controlled trial of oxybutynin for the initial treatment of palmar and axillary hyperhidrose. J Vasc Surg 2012b;55:1696-700.
- Del Boz J, Millan-Cayetano JF, Blazquez-Sanchez N, De Troya M. Individualized dosing of oral oxybutynin for the treatment of primary focal hyperhidrose in children and teenagers. Pediatr Dermatol 2016;33:327-31.
- Maillard H, Fenot M, Bara C, Celerier P. Interet de l'oxybutynine a dose moderee dans l'hyperhidrose etendue. Ann Dermatol Venereol 2011;138:652-6.
- Millan-Cayetano JF, Del Boz J, Rivas-Ruiz F, Blazquez-Sanchez N, Hernandez Ibanez C, De Troya-Martin M. Oral oxybutynin for the treatment of hyperhidrose: outcomes after one-year follow-up. Australas J Dermatol 2016.
- Mijnhout GS, Kloosterman H, Simsek S, Strack van Schijndel RJ, Netelenbos JC. Oxybutynin: Dry days for patients with hyperhidrose. Neth J Med 2006;64:326-8.
- Teivelis MP, Wolosker N, Krutman M, Kauffman P, Campos JR, Puech-Leao P. Treatment of uncommon sites of focal primary hyperhidrose: experience with pharmacological therapy using oxybutynin. Clinics (Sao Paulo) 2014;69:608-14.
- Tupker RA, Harmsze AM, Deneer VH. Oxybutynin therapy for generalized hyperhidrose. Arch Dermatol 2006;142:1065-6.
- Wolosker N, De Campos JR, Kauffman P, Munia MA, Neves S, Jatene FB, et al. The use of oxybutynin for treating facial hyperhidrose. An Bras Dermatol 2011a;86:451-6.
- Wolosker N, De Campos JR, Kauffman P, Neves S, Munia MA, BiscegliJatene F, et al. The use of oxybutynin for treating axillary hyperhidrose. Ann Vasc Surg 2011b;25:1057-62.
- Wolosker N, De Campos JR, Kauffman P, Neves S, Yazbek G, Jatene FB, et al. An alternative to treat palmar hyperhidrose: use of oxybutynin. Clin Auton Res 2011c;21:389-93.
- Wolosker N, Krutman M, Campdell TP, Kauffman P, De Campos JR, Puech-Leao P. Oxybutynin treatment for hyperhidrose: a comparative analysis between genders. Einstein (Sao Paulo) 2012a;10:405-8.
- Wolosker N, De Campos JR, Kauffman P, Yazbek G, Neves S, Puech-Leao P. Use of oxybutynin for treating plantar hyperhidrose. Int J Dermatol 2013a;52:620-3.
- Wolosker N, Krutman M, Kauffman P, Paula RP, De Campos JR, Puech-Leao P. Effectiveness of oxybutynin for treatment of hyperhidrose in overweight and obese patients. Rev Assoc Med Bras 2013b;59:143-7.
- Wolosker N, Teivelis MP, Krutman M, Campbell TP, Kauffman P, De Campos JR, et al. Long-term results of oxybutynin use in treating facial hyperhidrose. An Bras Dermatol 2014a;89:912-6.
- Wolosker N, Teivelis MP, Krutman M, De Paula RP, Kauffman P, De Campos JR, et al. Long-term results of the use of oxybutynin for the treatment of axillary hyperhidrose. Ann Vasc Surg 2014b;28:1106-12.
- Wolosker N, Teivelis MP, Krutman M, De Paula RP, De Campos JR, Kauffman P, et al. Long-term results of oxybutynin treatment for palmar hyperhidrose. Clin Auton Res 2014c;24:297-303.
- Wolosker N, Krutman M, Teivelis MP, De Paula RP, Kauffman P, De Campos JR, et al. Analysis of oxybutynin treatment for hyperhidrose in patients aged over 40 years. Einstein (Sao Paulo) 2014d;12:42-7.
- Wolosker N, Schvartsman C, Krutman M, Campbell TP, Kauffman P, De Campos JR, et al. Efficacy and quality of life outcomes of oxybutynin for treating palmar hyperhidrose in children younger than 14 years old. Pediatr Dermatol 2014e;31:48-53.
- Wolosker N, Teivelis MP, Krutman M, De Paula RP, Kauffman P, De Campos JR, et al. Long-term results of the use of oxybutynin for the treatment of plantar hyperhidrose. Int J Dermatol 2015a;54:605-11.
- Wolosker N, Teivelis MP, Krutman M, De Paula RP, Schvartsman C, Kauffman P, et al. Long-term efficacy of oxybutynin for palmar and plantar hyperhidrose in children younger than 14 years. Pediatr Dermatol 2015b;32:663-7.
- NVDV. Patiëntenfolder Hyperhidrose (2015). Ga naar bron: NVDV. Patiëntenfolder Hyperhidrose (2015).
- Genders RE. ‘Dokter, ik zweet te veel’: Hyperhidrose in de praktijk. Huisarts Wet 2015;58:492-5.
- Murphy R, Harrington CI. Treating hyperhidrose. Iontophoresis should be tried before other treatments. BMJ 2000;321:702-3.
- Ibrahim O, Kakar R, Bolotin D, Nodzenski M, Disphanurat W, Pace N, et al. The comparative effectiveness of suction-curettage and onabotulinumtoxin-a injections for the treatment of primary focal axillary hyperhidrose: a randomized control trial. J Am Acad Dermatol 2013;69:88-95.
- Atkinson JL, Fode-Thomas NC, Fealey RD, Eisenach JH, Goerss SJ. Endoscopic transthoracic limited sympathotomy for palmar-plantar hyperhidrose: Outcomes and complications during a 10-year period. Mayo Clin Proc 2011;86:721-9.