Protocol los: iedere DM2-patiënt z'n eigen plan!

Het is bekend dat huisartsenpraktijken geprotocolleerde zorg voor patiënten met diabetes type 2 (DM2) soms als bureaucratisch ervaren, of als een barrière om zorg-op-maat te kunnen bieden. Ook is er behoefte om zelfmanagementvaardigheden van DM2-patiënten te versterken. Daartoe zijn veel zelfmanagement-interventies ontwikkeld. Voor de effectiviteit van deze interventies is geen eenduidig bewijs.

Tot nu toe is er weinig inzicht in randvoorwaarden voor succesvolle implementatie van zelfmanagementondersteuning voor patiënten met DM2. Evenmin is bekend of na implementatie van een zelfmanagementinterventie de patiënt voldoende 'in beeld' blijft, en of dit leidt tot betere gezondheidsuitkomsten. Evenmin is duidelijk in hoeverre implementatie van zelfmanagementondersteuning samenhangt met patiënttevredenheid.

Uitgangspunt van dit onderzoek: niet zozeer de interventie zelf bepaalt of de zelfmanagementvaardigheden van DM2-patiënten verbeteren. Veel belangrijker is of de interventie aansluit op de organisatie en voorkeuren van de betrokken huisartsenpraktijk én de behoeften van de ‘eigen’ praktijkpopulatie. Daarom worden praktijken in de gelegenheid gesteld om naar eigen inzicht een keuze maken uit een set erkende zelfmanagementinterventies. Met begeleiding vanuit het projectteam krijgen ze ruimte om zelf een plan van aanpak voor de implementatie op te stellen én uit te voeren.

Het implementatieproces wordt gevolgd via vijf intervisie-bijeenkomsten met alle betrokken praktijken en twee individuele interviews op praktijklocatie. Ten aanzien van het patiëntperspectief wordt vooraf, tijdens en een jaar na het onderzoek met behulp van standaard routinezorgdata de volledigheid van DM2-monitoring en de consultfrequentie gemeten. Tenslotte wordt de tevredenheid van patiënten voor en na het onderzoek met korte vragenlijsten gemeten.
De resultaten worden in 2019 verwacht.

Een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek ('mixed methods'), waarbij binnen huisartsenpraktijken bij goed ingestelde, stabiele diabetespatiënten het standaard ketenzorgprotocol wordt losgelaten en een zelfmanagementinterventie naar eigen keuze (uit een door o.a. NHG en LHV samengestelde selectie) wordt geïmplementeerd. Deelnemende patiënten krijgen gedurende negen maanden zorg volgens de zelfmanagementinterventie. Voor, tijdens en na deze periode zullen huisartsenpraktijken deelnemen aan groepsbijeenkomsten en aan gestructureerde interviews waarmee het implementatieproces in kaart wordt gebracht.