Tabel Diagnostiek van dermatomycosen

Tabel 1 Diagnostiek van dermatomycosen

Lokalisatie

Kenmerken

Diagnose

Belangrijkste differentiaaldiagnosen

Behaarde hoofdhuid

Verschillende verschijningsvormen, van schilferende, grijswitte, soms rode nummulaire laesies met loszittende of afgebroken haren en kale plekken, tot korstvorming en vorming van abcederende en vaak fluctuerende infiltraten bij uitbreiding naar diepere huidlagen (‘kerion Celsi’), vooral bij kinderen

Tinea capitis


Zie Medicamenteuze behandeling diepe dermatomycosen.

  • Bacteriële huidinfectie
  • Alopecia areata (geen roodheid of schilfering)
  • Psoriasis (geen haarverlies)
  • Trichotillomanie (haren in lengte wisselend)
  • Seborroïsch eczeem (gele, vettige schilfering, geen duidelijk haarverlies)
  • Lichen planopilaris

Baardstreek

Ronde, rode, schilferende plekken met losse haarstompjes, kale plekken en pustels, soms confluerend tot abcederende infiltraten (‘kerion Celsi’), vaak gezwollen lymfeklieren

Tinea barbae


Zie Medicamenteuze behandeling diepe dermatomycosen.

  • Folliculitis barbae (haren niet aangetast)
  • Pseudofolliculitis barbae (ingegroeide baardharen)

Gelaat, hals, extremiteiten

Soms een ulcus, soms jeukende, erythemateuze zwelling met pustels en/of haaruitval, (indirect) contact met dieren

Diepe (vaak animale) dermatomycose


Zie Medicamenteuze behandeling diepe dermatomycosen.

  • Bacteriële huidinfectie (geen jeuk of haaruitval)

Hals, romp, extremiteiten

Grillig gevormde plekken met afwijkende pigmentatie (donkere plekken op een lichte huid, lichte plekken op een donkere huid), niet vochtig, fijne schilfering (bij strektest huid schilfering opwekbaar), vaak recidiverend

Pityriasis versicolor

Zie Medicamenteuze behandeling pityriasis versicolor.

  • Vitiligo (depigmentatie, geen schilfering)
  • Progressieve maculaire hypomelanose

Huidplooien, luiergebied

Felrode, nattende, scherpbegrensde plekken met randschilfering, jeuk en satellietvorming (‘eilandjes voor de kust’: zeer specifiek)

Intertrigo door Candida

 
Zie Medicamenteuze behandeling tinea manuum, tinea corporis en intertrigo.
  • Psoriasis
  • Erythrasma (roodbruin)
  • Eczeem
  • Lichen sclerosus
  • Lichen planus

Gelaat, hals, romp, extremiteiten

Zich centrifugaal uitbreidende, scherp begrensde roodheid met schilfering en randactiviteit, meestal centrale genezing

Tinea corporis (‘ringworm’)


Zie Medicamenteuze behandeling tinea manuum, tinea corporis en intertrigo.

  • Pityriasis rosea (plaque mère)
  • Pityriasis alba (minder pigment, vooral bij kinderen)
  • Erythema migrans (annulair of homogeen erytheem, geen schilfering)
  • Erythema anulare centrifugum (urticariële ringen)
  • Seborroïsch eczeem
  • Psoriasis vulgaris (zilverwitte schilfering)
  • Nummulair eczeem

Hand en vingers (exclusief nagels)

Roodheid met schilfering, jeuk, soms vesikels, meestal asymmetrisch

Tinea manuum


Zie Medicamenteuze behandeling tinea manuum, tinea corporis en intertrigo.

  • Ide-reactie (vooral vesikels)
  • Contactallergisch of constitutioneel eczeem (polymorfe eruptie)
  • Tylotisch eczeem (ook wel eczema hyperkeratoticum et rhagadiforme)
  • Acrovesiculeus eczeem
  • Granuloma anulare (anulair gerangschikte rode papels)
  • Eczema nummulare

Voet en tenen (exclusief nagels)

Rode schilferende plek(ken) met blaasjes en pustels op voetzool en voetrand of maceratie en kloofjes interdigitaal, vooral tussen vierde en vijfde teen

Tinea pedis


Zie Medicamenteuze behandeling tinea pedis.

  • (Contactallergisch) eczeem (geen interdigitale afwijkingen)
  • Acrovesiculeus eczeem
  • Verweekte clavus

Voetzool en voetrand

Sterk verdikte hoornlaag met fissuren en fijne schilfering, kenmerkend patroon op voetzool en hiel

Tinea pedis met mocassinpatroon


Zie Medicamenteuze behandeling tinea pedis met mocassinpatroon.

  • Psoriasis
  • Contactallergisch of constitutioneel eczeem
  • Tylotisch eczeem
  • Pitted keratolysis
  • Pustulosis palmaris et plantaris (ziekte van Andrews-Barber)
  • Lichen palmoplantaris

Nagels

Meestal van distaal-lateraal naar proximaal uitbreidende witgele verkleuring met hyperkeratose onder de nagel.
Als er naast verkleuring ook paronychia bestaat (in het bijzonder aan de vingers) is een Candida-infectie zeer waarschijnlijk

Onychomycose


Zie Medicamenteuze behandeling Onychomycose.

  • Dystrofische nagel (spontane genezing)
  • Traumatische nagelafwijkingen
  • Psoriasisnagels (putjes, olievlekfenomeen)
  • Lichen planus
  • Verruca vulgaris van het nagelbed
  • Infectie door Pseudomonas

 

Gerelateerd: NHG-Standaard Dermatomycosen.