Hyperhidrose

De incidentie van transpiratieproblemen in de Nederlandse huisartsenpraktijk in 2013 (per 1000 patiëntjaren) bedraagt voor mannen 2,5 en voor vrouwen 2,9 (totaal 2,7). De prevalentie bedraagt voor mannen 3,9 en voor vrouwen 4,6 (totaal 4,2). 1 In een nationaal Amerikaans onderzoek onder 150.000 representatieve huishoudens was de prevalentie van hyperhidrose 2,9% (n = 6800). Van hen had 38% daarover een arts geraadpleegd. 2 In een Duits huidkankerscreeningsprogramma bij werknemers in grote bedrijven (n = 14.336) was de prevalentie van hyperhidrose 16,3%. Hyperhidrose was aanwezig als het antwoord op de vraag ‘zweet u overmatig?’ geen ‘nee’ luidde, maar ‘soms’, ‘frequent’ of ‘constant’. De prevalentie van frequent of constant zweten was 6,1%. Van de patiënten met lokale hyperhidrose (28%) had 27% een arts bezocht. 3

Conclusie

Er zijn geen gegevens bekend over de prevalentie onder de Nederlandse bevolking. Het Duitse onderzoek is niet in de algemene bevolking uitgevoerd en kan daardoor beïnvloed zijn. Voor de hoofdtekst is de prevalentie uit Engels en Amerikaans onderzoek aangehouden en afgerond naar 3%.

De beschrijving van het onderscheid tussen apocriene en eccriene klieren is overgenomen uit de landelijke richtlijn Zweten van het IKNL en aangevuld met informatie uit een overzichtsartikel. 4 5 De oorzaken van overmatig zweten uit de oude Farmacotherapeutische Richtlijn Hyperhidrosis zijn aangevuld met informatie uit de Engelse richtlijn. 6 Deze Engelse richtlijn noemt ook nog het syndroom van Riley-Day (familiaire dysautonomie) als oorzaak; vanwege de zeldzaamheid wordt dit niet in de hoofdtekst vermeld. Daarnaast is in de KNMP kennisbank gezocht op overmatige transpiratie als bijwerking en zijn medicijnen met deze bijwerking die relatief vaak in de eerste lijn kunnen worden aangetroffen, benoemd in de hoofdtekst. Hoewel van TCA’s op grond van hun anticholinerge bijwerking geen hyperhidrose als bijwerking wordt verwacht, geven de registratieteksten van zowel amitriptyline als nortriptyline aan dat overmatige transpiratie ≥ 10% voorkomt.

Een literatuuroverzicht beschrijft dat de definitie van nachtzweten erg wisselend is en vermeldt de frequentie van nachtzweten in tien verschillende populaties. 7 In drie grote eerstelijnspopulaties uit dat overzicht is de prevalentie van nachtzweten 5% en 10% (bij twee groepen van 795 Amerikaanse patiënten ouder dan 65 jaar in de eerste lijn die gerekruteerd waren uit een dataset met financiële vergoedingsgegevens) en 23% (bij 2267 opeenvolgende volwassen Amerikaanse eerstelijns patiënten). In het laatste onderzoek kwam nachtzweten het meest voor in de leeftijdsgroep 41 tot 55 jaar. De levensverwachting lijkt niet verminderd bij nachtzweten: zo overleed 24% van 842 eerstelijnspatiënten ouder dan 65 jaar gedurende acht jaar follow-up. Nachtzweten bleef langer dan een jaar bestaan bij de helft van de overlevenden. Er werd geen significante relatie gevonden tussen de duur van overleven en de aanwezigheid van nachtzweten in de maand voor het onderzoek, nadat was gecorrigeerd voor andere voorspellers van overlijden. Het artikel beschrijft verder dat er veel oorzaken voor nachtzweten uit de literatuur bekend zijn, maar dat de meeste niet worden ondersteund door goede evidence. Tbc als oorzaak voor nachtzweten lijkt onderbouwd te zijn, maar vooral op jonge leeftijd bij extrapulmonale vormen en bij comorbiditeit hiv/aids. De associatie tussen maligniteiten (zoals lymfomen) en nachtzweten is minder duidelijk.

Conclusie 

Nachtzweten is slecht gedefinieerd en de associatie tussen nachtzweten en veel onderliggende aandoeningen is onduidelijk. Nachtzweten lijkt ook voor te komen bij gezonde mensen.

Onder gezonde Poolse medische studenten (n = 253) was de prevalentie van hyperhidrose op basis van een vragenlijst 16,7% (42/253). Bij slechts 48% van deze 42 studenten kon dat worden bevestigd met gravimetrische meting in gezicht, palmen, oksels en borst/rug. Verder bleek dat van de achttien studenten die de normaalwaarden bij palmaire gravimetrie overschreden, slechts tien (56%) zich bewust waren van hun overmatig zweten. Bij de 41 studenten die de normaalwaarden bij axillaire gravimetrie overschreden, waren dat er 16 (39%). 8

Conclusie 

Dit onderzoek toont dat niet iedereen die last heeft van overmatig zweten ook overmatig zweet. Andersom is het zo dat niet iedereen die bij gravimetrie overmatig zweet, daarover klaagt. De subjectieve beleving van de mate van zweten verschilt dus per individu.

In de tweede lijn wordt de jodiumzetmeeltest gedaan door jodium op de droge huid aan te brengen. Nadat de jodiumlaag is gedroogd, wordt er een laagje zetmeel op aangebracht. Zweet geeft dan een violette verkleuring. Deze test is zinvol voor het in beeld brengen van het gebied dat overmatig zweet, bijvoorbeeld ten behoeve van lokale behandeling. Ook zijn kwantitatieve metingen mogelijk (sudo- of gravimetrie). In de eerste lijn vinden deze onderzoeken niet plaats. Ook spelen ze geen rol bij het stellen van de diagnose.

De definitie van primaire lokale hyperhidrose van een Amerikaans expert consensus statement 9  luidt: excessief, bilateraal en relatief symmetrische transpiratie op een van de volgende plaatsen: oksels, handpalmen, voetzolen of de craniofaciale regio. Hetzelfde statement raadt voor het stellen van de diagnose primaire lokale hyperhidrose de volgende criteria aan: lokaal, zichtbaar, excessief transpireren dat minstens zes maanden duurt en geen oorzaak lijkt te hebben met ten minste twee van de volgende criteria:

• bilateraal en relatief symmetrisch;
• beperkt de dagelijkse activiteiten;
• minstens eenmaal per week;
• begin voor het 25e jaar;
• positieve familiegeschiedenis;
• ophouden van lokaal zweten tijdens slapen.

Opvallend is dat in de definitie bilateraliteit obligaat is, terwijl bij de criteria voor diagnose bilateraliteit niet obligaat is. De criteria voor diagnose worden ook gehanteerd in de Engelse Prodigy-richtlijn Hyperhidrose en volgens deze richtlijn in de literatuur breed gedragen. 6 Deze criteria worden overgenomen, waarbij bilateraliteit echter wordt opgenomen als obligaat criterium. Dat is in overeenstemming met een waarschuwing uit het Amerikaanse statement dat bij een unilaterale of asymmetrische presentatie neurologische of kwaadaardige aandoeningen moeten worden uitgesloten.

Goed onderbouwd onderzoek naar niet-medicamenteuze adviezen bij hyperhidrose is niet gevonden. 6 Op basis van consensus zijn verschillende adviezen overgenomen uit de oude Farmacotherapeutische richtlijn Hyperhidrose, die zijn aangevuld met adviezen uit de Prodigy-richtlijn Hyperhidrose. 6

Inleiding

Het gebruik van aluminiumzouten bij lokale primaire hyperhidrose is al zeer lang gangbaar in de eerste lijn, maar niet geregistreerd. Gezocht is naar onderbouwing voor het effect van aluminiumzouten. Voor de beantwoording van de vraag is gebruikgemaakt van een Engelse richtlijn Hyperhidrose (Prodigy-richtlijn), waarin een systematische literatuursearch is gedaan (juli 2013). 6 Een aanvullend literatuuronderzoek na de zoekdatum van de Prodigy-richtlijn leverde geen resultaten op.

Beschrijven onderzoek uit de Prodigy-richtlijn Hyperhidrose

De Prodigy-richtlijn Hyperhidrose vond geen RCT’s naar het effect van aluminiumzouten bij primaire lokale hyperhidrose, maar alleen twee kleine, niet-geblindeerde onderzoeken, 10 11 een open onderzoek 12 en vier patiëntseries (aantallen variërend van 12 tot 65 geselecteerde patiënten). 13 14 15 16 Verder waren er expert opinions, 9 17 twee richtlijnen 18 19 en een evidence based review. 20 Het aantal patiënten dat een gunstig effect door behandeling ervoer, varieerde tussen de 63 en 99% in de onderzoeken en patiëntseries; tussen de 2 en 20% stopte de behandeling vanwege lokale irritatie. In een nietgeblindeerd onderzoek (n = 38) had 63% een gunstig effect in de aluminiumgroep versus 5% in de placebogroep. In het andere (n = 12) had 92% een gunstig effect in de aluminiumgroep; gegevens over de controlegroep ontbreken. De bewijskracht van deze resultaten is zeer laag en de onderzochte populaties verschillen soms erg van de eerstelijnspopulatie.

Bijwerkingen

Alle publicaties beschrijven behalve lokale irritatie geen andere bijwerkingen. In de media heeft de vraag gespeeld of deodorant borstkanker kan veroorzaken door bestandsdelen zoals parabenen en aluminium chloorhydraat. Onderzoek van zowel de American Cancer Society als het Amerikaanse National Cancer Institute heeft geen relatie gevonden tussen het gebruik van deodorant en borstkanker, ook als de oksel onthaard is. 21

Overweging

Ook de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie noemt het gebruik van aluminiumzouten bij hyperhidrose. 22

Conclusie

Er is bewijs van zeer lage kwaliteit dat aluminiumzouten effectiever zijn dan placebo. Ernstige bijwerkingen zijn niet gerapporteerd. Irritatie van de huid op de plaats waar de aluminiumzouten worden aangebracht, kan voorkomen als bijwerking.

Overwegingen

Hoewel het bewijs dat aluminiumzouten werkzaam zijn van zeer lage kwaliteit is, is er veel ervaring met het gebruik van aluminiumzouten bij hyperhidrose in de eerste lijn en zijn er geen gevaarlijke bijwerkingen waargenomen. Het werkingsmechanisme maakt werkzaamheid waarschijnlijk, omdat gebruik van
aluminiumzouten leidt tot atrofie van de zweetklier. 23 Omdat aluminiumzouten lokaal op de huid worden aangebracht en goedkoop zijn, hebben aluminiumzouten de voorkeur boven orale of andere therapieën bij het starten van een behandeling tegen zweten. Aluminiumzouten zijn beschikbaar als oplossing in geketoneerde alcohol 95% v/v (aluminiumchloride 20%) en in geketoneerde alcohol met water dat tevens propyleenglycol bevat aluminiumhydroxychloride 15%), als crème (aluminiumhydroxychloride 20%) en als strooipoeder (‘aluinstrooipoeder’) in combinatie met salicylzuur
(aluminiumkaliumsulfaat/salicylzuur 18,4/60 mg/100 g). In het Farmacotherapeutisch Kompas wordt als middel van eerste keus aluminiumchloride-oplossing
geadviseerd, maar ook de aluminiumhydroxychloride als crème of vloeistof kan worden geprobeerd. Een onderbouwing voor deze voorkeur wordt niet gegeven en het strooipoeder wordt niet genoemd. 24 De KNMP kennisbank geeft aan dat een oplossing van
aluminiumchloride 20% werkzamer is dan aluminiumhydroxychloride-oplossing 15%, maar ook eerder huidirritatie veroorzaakt. Daarnaast geeft de KNMP aan dat als de oplossing de huid erg irriteert de crème 20% kan worden gebruikt, hetgeen suggereert dat de crème minder irriteert. Het lijkt waarschijnlijk dat minder sterk werkende producten ook minder irritatie geven, maar onduidelijk is of de crème minder sterk werkt en daarom minder irritatie geeft.
De meerwaarde van de combinatie van middelen in het strooipoeder is niet bekend uit gecontroleerd onderzoek. Salicylzuur is een keratolyticum dat als bijwerking ook huidirritatie kent. Er is geen reden bekend om deze combinatie te adviseren. Van beide oplossingen en de crème verschillen de middelen met de laagste kosten weinig op basis van vergelijking van 30 ml oplossing en 30 g crème (www.medicijnkosten.nl).

Aanbeveling

Geef als middel van eerste keus bij lokale primaire hyperhidrose een aluminiumzout, bij voorkeur aluminiumchloride 20% oplossing, eventueel bij optreden van irritatie aluminiumhydroxychloride-oplossing 15% of -crème 20%.

De meest frequente bijwerking van aluminiumzouten is lokale irritatie. Irritatie van de huid kan optreden bij gebruik van aluminiumzouten, vooral bij gebruik op de vochtige huid. Verder kunnen aluminiumzouten kleding verkleuren en metalen (sieraden, bril) aantasten. 25 Omdat lokale irritatie kan leiden tot het stoppen van de therapie en mogelijk tot een te vroege keus voor meer ingrijpende of duurdere behandelingen, is het zinvol om bij het starten van de behandeling met aluminiumzouten uitleg te geven over deze mogelijke bijwerking. Daarbij is het belangrijk om aan te geven dat aluminiumzouten bij voorkeur op de droge huid dienen te worden aangebracht. Omdat ’s nachts zweten veel minder optreedt, is het voorkeurstijdstip van aanbrengen voor de nacht. Ook verkleuring van kleding en fotosensibilisatie zijn ’s nachts een minder groot probleem.

Het advies om hydocortisoncrème te gebruiken om irritatie als gevolg van aluminiumzouten tegen te gaan, komt uit de Engelse richtlijn. 6 Dit advies is gebaseerd op een expert opinion. De werkgroep overweegt echter dat bij branderigheid/huidirritatie door aluminiumzouten zeer goed de ‘schraalheid’ van de huid een verklaring van de klacht kan zijn, waarbij een indifferente crème of zalf deze klacht ook goed kan verlichten. Hydrocortisoncrème heeft pas een plaats als jeuk op de voorgrond staat of als een indifferent middel niet helpt tegen de huidirritatie.

Inleiding

Oxybutynine is in Nederland alleen geregistreerd voor urine-incontinentie en pollakisurie, zodat voorschrijven bij hyperhidrose off-label is. De laatste jaren is er steeds meer gepubliceerd over het effect van oxybutynine bij hyperhidrose. Een zoekstrategie naar het effect van orale medicatie bij hyperhidrose leverde 146 treffers op, waarvan twee RCT’s bij patiënten met primaire hyperhidrose die geen eerdere chirurgische behandeling hadden ondergaan.

Beschrijving RCT’s

Een Franse RCT vergeleek het effect van oxybutynine met placebo bij 62 volwassen patiënten met primaire hyperhidrose uit privé-dermatologiepraktijken en een polikliniek. 26 Van de patiënten had 83% gegeneraliseerde hyperhidrose, die werd gedefinieerd door twee of meer locaties (handpalm, voetzool, oksel, gezicht of romp) en 17% lokale hyperhidrose (op één locatie). De Hyperhidrose Disease Severity Scale (HDSS) betreft het antwoord op de vraag ‘Hoe schat u de ernst van uw zweten’ op een vierpuntsschaal (uiteenlopend van 1: nooit merkbaar, geen invloed op mijn dagelijkse activiteit tot 4: onacceptabele last, altijd invloed op mijn dagelijks leven). Alle patiënten hadden een score ≥ 2. Men gaf de oxybutynine in stijgende dosering totdat voldoende effect werd bereikt volgens het schema: 2,5 mg op dag een tot vier, eventueel te verhogen naar 5 mg op dag vijf tot zeven, eventueel te verhogen naar het maximum van 7,5 mg vanaf dag acht. Het primaire eindpunt was een verbetering op de HDSS van een punt of meer na een follow-up van zes weken. De secundaire eindpunten waren verbetering op de Dermatology Life Quality Index (DLQI) en bijwerkingen. De DLQI is een gevalideerde lijst met tien vragen die alle van 0 tot 3 worden gescoord, leidend tot een score 0 (geen last) tot 30 (extreme last).

Resultaat

In de oxybutyninegroep verbeterde 60% versus 27% in de placebogroep (p = 0,009). Van deze 60% was er op de HDSS bij 11% een driepuntsverbetering, bij 61% een tweepuntsverbetering en bij 28% een verbetering van één punt. Op basis hiervan is een NNT berekend van drie voor (elke) verbetering van hyperhidrose. In de oxybutyninegroep trad een gemiddelde DLQI-verbetering op van 6,9 versus 2,3 in de placebogroep (p < 0,01). Een bijwerking was een droge mond (43% in de oxybutyninegroep versus 11% in de placebogroep (p < 0,01), waarvan 15% ernstig en 38% matig ernstig). Een Braziliaanse RCT vergeleek het effect van oxybutynine met placebo bij vijftig volwassen patiënten met palmaire of axillaire primaire hyperhidrose die op een chirurgische afdeling kwamen en medicatie kregen aangeboden. 27 Men gaf oxybutynine in stijgende dosering volgens een vast schema: eerste week: 1 dd 2,5 mg (’s avonds), dag 8 tot 21: 2 dd 2,5 mg, dag 22 tot 6 weken: 2 dd 5 mg. Patiënten werden geïnstrueerd over een droge mond als te verwachten bijwerking. Alle patiënten scoorden voordat behandeling werd gestart hun kwaliteit van leven als erg slecht of slecht (de laagste twee categorieën op een vijfpuntsschaal).
Na een follow-up van zes weken werd gevraagd naar verbetering van de symptomen (die werd weergegeven in drie categorieën: geen of enigszins, matig en groot) en naar verbetering van de kwaliteit van leven. Ook werd droge mond aan het eind als bijwerking gescoord op een vierpuntsschaal (geen, mild, matige en ernstige klachten).

Resultaat

Op de vragenlijst met verbetering van symptomen had in de oxybutyninegroep 70% een matige of grote verbetering versus 27,3% in de placebogroep (p < 0,001). Hieruit is een NNT te berekenen van 2,3 voor een matige tot grote verbetering van symptomen van hyperhidrose. Een beetje of een veel betere kwaliteit van leven kwam in de oxybutyninegroep voor bij 73,9% versus 13,6% in de placebogroep (p < 0,001). Hieruit is een NNT te berekenen van 1,7 voor de verbetering van de kwaliteit van leven. De enige bijwerking die werd gezien was droge mond, die na drie weken in beide groepen in 30% voorkwam,
maar na zes weken (bij hogere doses oxybutynine) bij 34,8% in de oxybutyninegroep versus 9,1% in de placebogroep. Een droge mond was geen reden om de therapie te stoppen.

Kwaliteit van de beide RCT’s

In de Franse RCT 26 zouden de frequente bijwerkingen van oxybutynine de blindering kunnen hinderen. In dit onderzoek waren vier uitvallers (twee in de oxybutyninegroep en twee in de placebogroep). In de intention-to-treatanalyse (n = 60) zijn de twee uitvallers na randomisatie in de
oxybutyninegroep om onduidelijke reden niet meegenomen. In de Braziliaanse RCT 27 was er onduidelijkheid over randomisatie en dubbelblindering. Ook zijn de resultaten niet generaliseerbaar naar de eerste lijn, omdat patiënten pas voor medicamenteuze behandeling in aanmerking kwamen nadat ze naar een tweede- of derdelijns chirurg waren verwezen. De uitval was 10%. In zowel de Franse als de Braziliaanse RCT’s is er indirectheid van bewijs, omdat onduidelijk is of de onderzochte populatie overeenkomt met de Nederlandse eerstelijnspopulatie. 26 27 Vanwege deze factoren wordt de mate van bewijskracht verlaagd tot laag.

Overig onderzoek

Er werden achttien niet-gecontroleerde, niet-gerandomiseerde onderzoeken gevonden met de zoekstrategie en één door het checken van referenties. 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 Dertien onderzoeken hadden een follow-up gelijk aan die in beide RCT’s. Daarvan betroffen er vijf subgroepanalyses (van niet gecontroleerd onderzoek) en twee casusbeschrijvingen, en van beide typen onderzoek is de bewijskracht veel lager dan van prospectief niet-gecontroleerd, niet-gerandomiseerd onderzoek, zodat het resultaat niet wordt beschreven. De overige zes onderzoeken worden niet besproken, omdat de RCT’s daarover met meer bewijskracht informeren. Zes onderzoeken hadden een langere follow-up (≥ twaalf weken) en beschreven gunstige resultaten op de lange termijn op de kwaliteit van leven en de mate van zweten. Alle zes onderzoeken kennen factoren die de lage bewijskracht van niet-gecontroleerd, niet-gerandomiseerd onderzoek verder verlagen, zoals een klein aantal patiënten (een onderzoek), retrospectieve opzet (een ander onderzoek) en hoge uitvalpercentages (de overige vijf onderzoeken), waardoor het resultaat niet leidt tot een verandering van de sterkte van de aanbeveling op basis van de twee RCT’s.

Conclusie

Er is bewijs van lage kwaliteit (uit beide RCT’s) dat oxybutynine klinisch relevant (en significant) effectiever is dan placebo. De NNT in beide onderzoeken voor verbetering van symptomen is ongeveer drie. De followuptermijn is echter kort. Ernstige bijwerkingen zijn niet gerapporteerd, maar een droge mond is een zeer frequente bijwerking.

Overwegingen

De doseringen die in de RCT’s en de niet-gecontroleerde onderzoeken worden gehanteerd betreffen bijna altijd een opbouwschema van 1 dd 2,5 mg naar 3 dd 2,5 mg, waarbij de dosis per vier tot zeven dagen wordt verhoogd. Bij uitzondering wordt 3 dd 5 mg gegeven. Omdat oxybutynine oraal snel werkt, lijkt een dosisverhogingsinterval van vijf dagen adequaat. Zeer frequent wordt bij deze doseringen als bijwerking een droge mond gerapporteerd (in beide RCT’s 35 tot
43% in de oxybutyninegroep; in de niet-gecontroleerde onderzoeken 70 tot 80%). Soms werden andere bijwerkingen gerapporteerd, zoals hoofdpijn, urineretentie, palpitaties, sufheid en obstipatie. Deze bijwerkingen komen overeen met de bijwerkingen van oxybutynine, zoals beschreven in het Farmacotherapeutisch Kompas. 24 Ze zijn lastig, maar niet gevaarlijk. Eenmaal werd epistaxis als bijwerking gerapporteerd bij een kind. 28 Er is veel ervaring met oxybutynine in de eerste lijn bij mictiestoornissen en de bijwerkingen van het middel zijn daarom bekend. Ook dermatologen passen behandeling met oxybutynine toe en noemen anticholinergica bij hyperhidrose als behandelingsmogelijkheid. 22 Deze beide overwegingen, gecombineerd met het bewijs uit beide RCT’s, wordt voldoende geacht om een behandeling met oxybutynine off-label te overwegen in de eerste lijn, indien lokale therapie geen effect heeft en er ernstige klachten van primaire lokale hyperhidrose zijn. De voorkeur van de patiënt ten aanzien van andere in de tweede lijn aangeboden therapieën moet daarbij worden besproken.

Aanbeveling

Indien primaire hyperhidrose na een maand niet reageert op lokale behandeling met aluminiumzouten, kan de huisarts bij patiënten die ernstig worden gehinderd door hyperhidrose oraal oxybutynine (off-label) voorschrijven. Start dan met 1 dd 2,5 mg en verhoog de dosis elke vijf dagen met 2,5 mg per dag totdat de klachten van hyperhidrose reageren. Bij een dosering van 7,5-10 mg/dag komt de bijwerking droge mond voor bij ruim een derde van de patiënten.

Het gebruik van oxybutynine bij de indicatie hyperhidrose is off-label. De vraag is of bij deze indicatie de oxybutyninepleister een alternatief voor de tablet is (vanuit een verondersteld voordeel, namelijk het optreden van minder anticholinerge bijwerkingen). Alle onderzoeken naar het effect van oxybutynine zijn gedaan met de tablet, zodat het off-labelgebruik van de pleister niet wordt onderbouwd door enig onderzoek. Het theoretisch voordeel van de oxybutyninepleister (minder anticholinerge bijwerkingen) wordt vermeld bij de indicatie urine-incontinentie Farmacotherapeutisch Kompas. 24 Bij de indicatie hyperhidrose
wordt juist een anticholinerge (bij)werking gezocht, zodat men kan veronderstellen dat het farmacologisch effect van de pleister op transpiratie minder groot is dan van een tablet. Bij de pleister is maar één dosering mogelijk, zodat er geen opbouw in dosering mogelijk is, zoals met de tabletten. Ook om die reden is wisselen met de pleister geen optie.

Conclusie 

De oxybutyninepleister wordt niet geadviseerd bij hyperhidrose.

In de Prodigy-richtlijn Hyperhidrose 6 wordt op basis van consensus beschreven dat als de lokale zweetklachten pas kort bestaan of pas na het 25e jaar zijn ontstaan, de diagnose primaire lokale hyperhidrose nog steeds waarschijnlijk is, maar dat extra zorg nodig is om een onderliggende oorzaak uit te sluiten. Hoe deze ‘extra zorg in de eerste lijn eruitziet, wordt niet beschreven. Deze behandelrichtlijn formuleert als beleid dat dan extra controle nodig is en de patiënt geïnstrueerd wordt om bij nieuwe klachten of een verandering van klachten zich te melden. Als arbitraire controletermijn wordt twee maanden genoemd. Het medisch handelen bij de controles is niet uitgeschreven, omdat dit buiten de scope van deze behandelrichtlijn valt en vanwege de vele mogelijke oorzaken te uitgebreid is. In plaats daarvan wordt benoemd dat extra alertheid op een secundaire oorzaak nodig is.